Solana, một blockchain đơn chuỗi cùng giải pháp cho phép mở rộng cũng như tốc độ giao dịch lên đến 65,000 TPS và thời gian tạo khối 400ms. Dù sở hữu những thông số ấn tượng nhưng blockchain này không hề suy giảm bảo mật hay mất tính phi tập trung. Bên cạnh những tính năng nổi bật kể trên, Solana còn có những điểm khác biệt gì so với Ethereum, Bitcoin? Cùng tìm hiểu tất cả trong bài viết này.
Solana (SOL) là gì?
Solana, một blockchain web-scale đầu tiên trên thế giới được ra mắt, một mã nguồn mở hiệu suất cao, nó cung cấp những giải pháp tài chính phi tập trung (Defi). Đối với Solana, việc tạo những ứng dụng phi tập trung (DApp) sẽ trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.
Solana ra đời nhằm cải thiện khả năng mở rộng của blockchain nhưng không phải phải đánh đổi bằng việc suy giảm bảo mật hay mất đi tính phi tập trung, bản chất của công nghệ chuỗi khối. Về cơ bản, Solana (SOL) sử dụng Proof of History kết hợp với Proof of Stake chứ không lựa chọn giải pháp phân đoạn dữ liệu (sharding).
Một số thông tin thêm bên lề dành cho những ai quan tâm, Solana được thành lập vào năm 2017 bởi Anatoly Yakoveno – giám đốc kỹ sư cấp cao của Qualcomm. Blockchain này được triển khai trong giai đoạn bùng nổ ICO, sau đó huy động được 25 triệu USD từ vốn từ nhà nước và các tư nhân.
Proof-of-History (PoH) – Cách Solana hoạt động
Bitcoin sử dụng cơ chế đồng thuận được gọi là PoW (Proof-of-Work) để các thợ đào để xác thực các giao dịch và tạo ra BTC mới. Cardano sử dụng cơ chế đồng thuận được gọi là PoS (Proof-of-Stake) giúp những người tham gia vào mạng lưới stake token của riêng họ để có cơ hội xác thực giao dịch, kiếm token mới thông qua mint (đúc) và phí.
Trong cả hai ví dụ kể trên, tất cả các máy tính trong mạng lưới khai thác cần phải đi đến thống nhất về một số điểm nhất định, bao gồm cả thời điểm một giao dịch diễn ra. Riêng đối với Solana, blockchain này là sự kết hợp giữa PoS và một cơ chế mới có tên gọi Proof-of-History (PoH).
PoH được thiết kế để giữ thời gian giữa các máy tính trên một mạng lưới phi tập trung mà không cần tất cả các máy tính phải luốn kết nối để đi đến một thỏa thuận. Nói nôm na, PoH là cách để cải thiện thời gian xác nhận trình tự các giao dịch. Khi kết hợp với cơ chế PoS, việc chọn trình xác thực tiếp theo cho một khối dễ dàng hơn nhiều. Nhờ vào cơ chế mới này, các node cần ít thời gian hơn để xác thực thứ tự giao dịch.
Một ví dụ cụ thể để dễ hình dung, khi một ai đó thực hiện hoạt động trên blockchain, ví dụ như giao dịch chẳng hạn. Cơ chế hoạt động sẽ diễn ra như sau:
Bước 1: Khi người sử dụng tiến hành đặt lệnh giao dịch, các lệnh này sẽ được gửi vào trong mạng lưới của Solana.
Bước 2: Trình tạo thuật toán PoH (Leader) sẽ xác định thời gian giao dịch và gắn vào một hàm băm trong chuỗi giao dịch.
Bước 3: Sau đó các giao dịch này sẽ được truyền đến các node verifier để xác nhận và tạo trạng thái giao dịch trước khi chuyển lại vào Leader.
Token SOL là gì?
SOL là token gốc của Solana, hoạt động như một token tiện ích. Bạn có thể stake SOL trên FTX cũng như ví Solana hoặc có thể mua trên các sàn giao dịch tiền kỹ thuật số. Những người sở hữu SOL có thể trở thành validator (người xác thực) cho mạng lưới. Từ đó, họ có cơ hội kiếm SOL và giảm phí.
Trong tương lai đồng SOL được dự báo sẽ là một trong những đồng tiền mã hóa đáng để đầu tư. Với mô hình đồng thuận kết hợp vô cùng sáng tạo, Solana sẽ tập trung tạo ra nền tài chính phi tập trung (DeFi) có thể tiếp cận trên một quy mô lớn hơn.
Theo thông tin từ nhà phát triển, SOL có 500 triệu token phân bổ theo tỷ lệ như sau:
- 16.23% bán ở vòng Seed Sale
- 12.92% bán ở vòng Founding Sale
- 5.18% bán ở vòng Validator Sale
- 1.88% bán ở Strategic Sale
- 1.64% bán qua đấu giá trên CoinList
- 12.79% nắm giữ bởi đội ngũ phát triển
- 10.46% thuộc về Solana Foundation.
- 38.89% thuộc ngân sách cho hoạt động cộng đồng.
Tương tự như các dự án Blockchain hiện có trên thị trường, SOL cho phép người sở hữu staking, quyền quản trị và thanh toán các khoản phí.
Công nghệ “lõi” giúp Solana trở nên nội bật
Solana định hình bản thân thông qua 8 công nghệ chính, bao gồm:
Giải pháp PoH: Cơ chế đồng thuận xác minh thứ tự và thời gian giữa các giao dịch, giúp giảm tải cho các node xuyên suốt quá trình xử lý block thông qua cách việc cung cấp phương tiện mã hóa thời gian vào blockchain.
Tower BFT – Phiên bản tối ưu hóa của PoH: Phiên bản PBFT được tối ưu hóa từ cơ chế PoH, tập trung vào việc cung cấp một bản sao trạng thái, chịu được lỗi Byzantine (các node gây hại). Thuật toán này được thiết kế để hoạt động trong những hệ thống không có tính đồng bộ và tối ưu hóa để mang đến hiệu suất cao.
Turbine – Giao thức truyền blockchain: chức năng này cho phép chia các dữ liệu thành các đơn vị nhỏ để giúp dữ liệu được truyền đến các node bên trong blockchain một cách dễ dàng hơn rất nhiều. Qua đó giúp Solana giải quyết vấn đề băng thông và tăng khả năng giải quyết các giao dịch một cách nhanh chóng.
Gulfstream – Giao thức chuyển tiếp giao dịch ít mempool: Công nghệ Gulf stream tạo điều kiện cho quá trình nhận và chuyển tiếp giao dịch ngay cả trước khi tập hợp xong các block. Đây cũng là chức năng giúp Solana đạt 50.000 TPS.
Sealevel – Công cụ xử lý giao dịch song song: Các hợp đồng thông minh (smart contract) chạy song song với nhau để tối ưu thời gian xử lý cho blockchain Solana.
Pipelining – Đơn vị xử lý giao dịch: Khi có luồng dữ liệu đầu vào cần xử lý theo một chuỗi các bước (đã giải thích ở trên), khi mỗi phần cứng khác nhau chịu trách nhiệm cho từng bước, Pipelining được sinh ra để đảm bảo rằng tất cả các bộ phận của phần cứng luôn hoạt động hiệu quả nhất.
Cloudbreak – Bộ nhớ mở rộng theo chiều ngang: Thiết lập cấu trúc dữ liệu nơi các giao dịch được xử lý trong một phần mềm có chức năng tận dụng mọi phần cứng chịu trách nhiệm lập chỉ mục dữ liệu, giúp Solana đạt được khả năng mở rộng cao mà không có rủi ro về phân mảnh cơ sở dữ liệu.
Archivers – Lưu trữ sổ cái: Cho phép mọi node sao chép thông tin từ blockchain theo không gian có sẵn trên phần cứng của chúng.
Đây là những công nghệ “cốt lõi” giúp Blockchain Solana khác biệt so với các chuỗi khối khác hiện có trên thị trường.
Đội ngũ của Solana
Solona sở hữu dàn nhân sự chất lượng cao, nhiều gương mặt từng làm ở những công ty lớn như Qualcomm, Intel và Dropbox. Dưới đây là danh sách những thành viên “lõi” của Blockchain này:
Lưu trữ Solana ở đâu?
Ví web
- Phantom: Một ví phi tập trung, khách hàng có thể sử tích hợp thông qua Google Chrome mở rộng. Ví được thiết kế với UX đơn giản, gọn gàng và đẹp mắt. Để tải ví, truy cập vào đường dẫn sau đây: https://phantom.app/download
- Sollet: Một sản phẩm từ Project.Serum, đây là ví phi tập trung và có thể sử dụng để nhận, gửi SOL cũng như SPL token. Để sử dụng ví, truy cập vào đường dẫn sau đây: https://www.sollet.io/
- SoLFlare: Một dạng ví phi tập trung, được tạo ra bởi cộng đồng, dành riêng cho SOL. SolFlare có thể hỗ trợ tạo và quản lý các tài khoản stake, giúp người dùng dễ dàng nhận và gửi SPL token. Link: https://solflare.com/
- MathWallet: Cũng giống như các ví điện tử kể trên, MathWallet có thể gửi và nhận SOL cũng như SPL token qua tiện ích mở rộng web hoặc giao diện ví web. Để sử dụng ví, truy cập vào đường dẫn sau đây: https://mathwallet.org/en-us/
Ví Mobile
- Exodus: Đây là ứng dụng ví cho mobile, nó có thể hỗ trợ gửi, nhận và giao dịch SOL token. Thông tin ví: https://www.exodus.com/
- Trust Wallet: Đây là ứng dụng cho ví cho mobile (Android và iOS), hỗ trợ gửi và nhận SOL token (nhưng không hỗ trợ stake). Thông tin ví: https://trustwallet.com/
- Coin98: Tương tự như ví Trust Wallet. Coin98 Wallet có app (Android và iOS) trên mobile, giúp thực hiện các giao dịch gửi và nhận SOL token token (nhưng không hỗ trợ tài khoản stake). Thông tin ví: https://coin98.com/
- Zelcore: Ví Zelcore có thể giao dịch đa dạng các loại tiền mã hóa, trong đó có SOL token. Ví này giúp người sử dụng kết nối tới tất cả dApps thông qua một trình duyệt duy nhất. Thông tin ví: https://zelcore.io/
Ví hardware
- Ledger Nano S và Nano X: Hai loại ví cứng này sử phần mềm Ledger Live để thiết lập. Thông tin ví: https://www.ledger.com/ledger-live
Kết luận
Kể từ khi ra mắt Solana là một trong những blockchain đáng chú ý nhất trong năm 2020. Đây được xem là nền tảng chuỗi khối với giải pháp mở rộng cực kỳ thành công cho đến thời điểm hiện tại. Có thể nói, tốc độ tăng trưởng và phát triển của dự án Solana cho đến thời điểm hiện tại là vô cùng nhanh chóng. Mặc dù tuổi đời không quá lớn thế nhưng Blockchain này hứa hẹn mang đến nhiều sự đột phá hơn nữa trong thời gian tới và hoàn toàn có thể cạnh tranh với những chuỗi khối nổi tiếng hiện nay trên thị trường.
