Staking là một hình thức đầu tư coin trong thị trường crypto. Trong bài viết này, hãy tìm hiểu sâu hơn Staking là gì và và Staking coin như thế nào để hiệu quả. Hãy cùng Crypto 24h tìm hiểu thêm ngay sau đây
Staking là gì?
Staking là việc giữ một lượng tiền điện tử nhất định trong ví điện tử của một dự án Blockchain trong một khoảng thời gian nhất định để nhận phần thưởng. Phần thưởng mà các nhà đầu tư được nhận phụ thuộc vào lượng coin stake và thời lượng stake.
Proof of Stake là thuật toán đồng thuận trong Blockchain. Trong đó, những người tham gia sẽ stake coin (đặt cược coin) của họ vào mạng lưới Blockchain để xác thực giao dịch và tạo khối mới. Phần thưởng (gồm phần thưởng khối và phí giao dịch) sẽ được trao cho những người tham gia PoS để làm động lực cho các đóng góp của họ.
Staking hoạt động như thế nào?
Các Blockchain PoW đào để thêm các khối mới vào blockchain thì ngược lại các blockchain PoS tạo và xác nhận các khối mới thông qua Staking. Quá trình staking hoạt động dựa vào các trình xác nhận sẽ khóa coin để có thể được chọn ngẫu nhiên trong khoảng thời gian cụ thể nhằm tạo ra các khối. Thông thường, những người tham gia có số tiền tích luỹ lớn hơn sẽ có cơ hội cao hơn được chọn làm trình xác nhận cho khối tiếp theo.
Điều này cho phép các khối được tạo ra mà không cần dựa vào phần cứng đào chuyên dụng. Trong khi đào coin bằng ASIC đòi hỏi phải có khoản đầu tư đáng kể vào phần cứng, còn staking đòi hỏi phải đầu tư trực tiếp vào chính tiền mã hóa. Do đó, thay vì cạnh tranh cho các khối tiếp theo bằng công việc tính toán thì trình xác nhận PoS được chọn dựa vào số lượng coin đã đặt cọc.
Stake khích lệ những người có coin đang được nắm giữ duy trì bảo mật mạng. Tuy nhiên nếu quá trình thực hiện thất bại thì toàn bộ stake của họ có thể gặp rủi ro.
Staking hoạt động đơn giản chỉ để giữ tiền trong ví phù hợp và cơ bản cho phép mọi người tham gia thực hiện các chức năng mạng khác nhau để đổi lấy phần thưởng staking.
Phần thưởng Staking được tính như thế nào?
Phần thưởng Staking không có cách tính cụ thể nào mà mỗi mạng blockchain có thể sử dụng những cách tính thưởng khác nhau.
Một số cách tính sẽ được điều chỉnh trên cơ sở của từng khối và phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như:
- Trình xác nhận đang tích luỹ bao nhiêu coin
- Trình xác nhận tích luỹ trong bao lâu
- Tổng cộng có bao nhiêu coin được tích luỹ trên mạng
- Tỷ lệ lạm phát
- Các yếu tố khác
Phần thưởng Staking còn được xác định với một tỷ lệ phần trăm cố định đối với một số mạng khác. Những phần thưởng này được phân phối như một dạng bồi thường lạm phát nhằm khuyến khích mọi người dùng đồng coin của họ thay vì giữ chúng. Cách làm này giúp làm tăng tính sử dụng các đồng tiền mã hóa của các đồng coin này. Một lịch trình trao thưởng sẽ được dự đoán và nó khuyến khích người dùng tham gia vào Staking.
Các loại Staking
Staking theo cơ chế đồng thuận PoS
Staking theo cơ chế đồng thuận PoS tức là bạn cần đặt cược coin của mình để làm nhiệm vụ liên quan tới mạng lưới dự án hoặc xác thực các giao dịch. Trong cơ chế PoS, hình thức staking đóng vai trò quan trọng nhằm chứng minh năng lực xử lý giao dịch và tạo khối. Một số dự án Staking theo cơ chế đồng thuận PoS là TomoChain, IOST, OneLedger (OLT), WAX, Tron (TRX),…
Staking nhận thưởng Reward
Trái ngược với hình thức Staking theo cơ chế đồng thuận PoS, Staking nhận thưởng Reward là việc bạn khóa token của minh trong hệ sinh thái dự án để nhận phần thưởng. Thời gian stake càng lâu càng được nhận reward nhiều. Giả sử, bạn hold ETH trên sàn để nhận thêm ETH, số tiền nhận thêm này được lấy từ lợi nhuận thu được của sàn, và không tác động gì đến Blockchain của dự án.
Đánh giá ưu nhược điểm của Staking
Ưu điểm
Tăng thu nhập trong thời gian Staking. Thay vì sở hữu quá nhiều coin trên sàn mà chưa giao dịch, bạn có thể stake nó để nhận về những đồng coin tương tự. Tất nhiên việc này chỉ thích hợp cho người thích đầu tư lâu dài, còn nếu bạn muốn giao dịch mua vào bán ra liên tục thì không nên stake.
Staking giúp tiết kiệm hơn so với cơ chế PoW. Tức là để tham gia stake bạn chỉ cần sở hữu một máy tính có cấu hình cao hơn để trở thành Nodes của dự án là được. Trong khi với PoW, bạn cần phải có nhiều máy tính cấu hình mạnh mới đào coin được.
Việc Staking đảm bảo an toàn. Một phần vì nó có bản backup, phần còn lại là bởi trước khi stake, người tham gia có thể chủ động tính toán tỉ lệ lợi nhuận, từ đó nắm rõ thời gian unlock hoặc trường hợp muốn unstake đột ngột phải làm gì.
Lợi ích của việc Staking đối với các dự án:
- Staking trong PoS chính là hình thức để các Blockchain nền tảng tạo tính phi tập trung cho mạng lưới của họ. Quyền lực và sức mạnh của mạng lưới lúc này sẽ được chia cho những người tham gia (Node, Masternodes…).
- Tận dụng được nguồn lực bên ngoài cùng tham gia vận hành mạng lưới thông qua các Nodes.
- Tạo động lực (Incentives) tham gia mạng lưới: Việc tham gia stake và nhận được phần thưởng sẽ giúp những người tham gia duy trì hoạt động của họ.
- An toàn cho mạng lưới: Để thực hiện các vụ tấn công, các hacker phải nắm giữ sức mạnh 51% của mạng lưới. Việc phân tán sức mạnh đó ở các nodes khác nhau sẽ khiến cho việc gom sức mạnh của chúng để tạo các cuộc tần công là điều gần như bất khả thi.
- Tác động phần nào tới giá cả của coin
Nhược điểm
Trong thời gian Staking, bạn cần khóa coin của mình lại. Dĩ nhiên số lượng coin bị khóa không được tham gia bất kỳ giao dịch mua bán nào trên sàn.
Chưa kể, nếu unstake trước thời hạn, bạn phải đợi khá lâu mới lấy lại số coin đã stake.
Đôi khi staking sẽ không mang đến lợi nhuận xứng đáng cho bạn nếu coin bị xuống giá.
Có nên đầu tư Staking hay không?
Hiện nay, có nhiều phương pháp đầu tư để kiếm lợi nhuận từ thị trường tiền điện tử. Có thể kể đến là Staking (POS), Mining (POW), Trading và cả Lending đến nay vẫn còn tồn tại. Trong đó, để đầu tư Mining (POW) thì chúng ta cần phải trang bị máy móc rất nhiều mà điều này còn chưa chắc hiệu quả. Về Trading, thì đây là một phương pháp kiếm lợi nhuận từ việc “mua thấp bán cao”. Nhưng hình thức này không dành cho tất cả mọi người. Bởi, không phải ai cũng có thể trade tốt và rủi ro là rất cao. Còn Lending thì khả năng rủi ro cũng rất cao.
Xét cho cùng về cả những điểm ưu và nhược đã đề cập ở trên thì thực sự Staking vẫn là một phương pháp ít rủi ro nhất mà vẫn mang lại lợi nhuận cho nhà đầu tư tiền điện tử.
Đã là đầu tư thì không thể nào nói không hề có rủi ro được. Bất kỳ hình thức đầu tư nào cũng phải có rủi ro dù là ít hay nhiều đi chăng nữa. Rủi ro đầu tiên đó chính là vấn đề bảo mật. Nếu bạn bảo mật không kỹ, để lộ IP hoặc private key của ví thì hacker sẽ tận dụng nó để đánh cắp tài sản của bạn mà bạn không hề hay biết.
Ngoài vấn đề bảo mật thì cũng còn một rủi ro khác không kém phần quan trọng đó là việc đồng coin đó bị giảm giá. Đây là trường hợp bất khả kháng vì không thể rút coin ra cho đến khi đáo hạn. Khi tăng giá thì chúng ta được lãi kép, thì tất nhiên trong trường hợp giá coin giảm thì chúng ta sẽ lỗ nặng.
Những điều quan trọng cần lưu ý khi đầu tư Staking
Tỉ lệ lạm phát
Được tính dựa trên tỉ lệ coin mới sinh ra so với lượng coin đang được lưu hành trên thị trường. Cryptocurrency cũng tương tự như thị trường tài chính truyền thống, luôn sẽ có một số lượng tiền điện tử mới được sinh ra đưa vào thị trường dẫn đến hiện tượng lạm phát, qua đó ảnh hưởng trực tiếp đến giá cả thị trường.
Thời gian khóa
Đó là khoảng thời gian mà số tiền của bạn bị khóa và không thể được di chuyển. Khoảng thời gian này do bạn lựa chọn ban đầu.
Thời gian mở khóa
Thông thường bạn vẫn có thể dừng staking trước thời gian quy định bằng cách sử dụng nút un-stake. Tuy nhiên, bạn sẽ không thể nhận lại số tiền đã stake ngay sau khi nhấn nút “un-stake” mà sẽ phải mất 1 khoảng thời gian nhất định.
Việc un-stake đột ngột có thể làm ảnh hưởng tới hoạt động bình thường của mạng lưới, do đó quy tắc này được đặt ra như một cách để giảm thiểu rủi ro và giúp hệ thống có thời gian xử lý nếu số lượng yêu cầu un-stake quá lớn.
Lãi suất
Đó là tỉ lệ lợi nhuận sau khi thời gian Staking kết thúc. Tất nhiên chúng ta muốn lãi suất là lớn nhất có thể khi tham gia staking.
Số tiền điện tử yêu cầu tối thiểu
Muốn bắt đầu tham gia Staking, bạn phải đáp ứng tối thiểu số lượng coin mà dự án yêu cầu. Nó khác nhau tùy vào từng dự án.
Weight
Giá trị Weight này càng cao đồng nghĩa với số lượng đồng tiền mã hóa càng lớn và thời gian tham gia stake càng lâu thì khả năng giành được quyền xử lý giao dịch và tạo khối mới càng lớn. Đồng nghĩa với phần thưởng bạn nhận được càng cao.
Làm thế nào để tối ưu lợi nhuận khi Staking?
Xác định phương pháp phù hợp
Đầu tiên là phân loại theo nhu cầu và lượng coin nắm giữ:
Với những người có số lượng coin nhỏ (không đủ làm một Node hoặc Masternode):
- Phương án tốt nhất là tham gia voting, hoặc Staking vào các Node đã có sẵn để nhận reward từ Nodes đó. Hình thức này bao gồm Staking ngay trên ví, hoặc trên một số sàn hỗ trợ.
- Với những người có lượng coin nhỏ, xác định hold lâu dài, thì việc Staking sẽ giúp họ kiếm thêm 1 lượng coin trong khoảng thời gian đó.
Với những người tích trữ số lượng coin lớn:
- Họ cũng có thể áp dụng cách trên nếu muốn linh hoạt trong quá trình lock coin. Hoặc có thể ứng cử làm các Node hoặc Masternodes trực tiếp tham gia xử lý giao dịch và tạo khối.
- Cách này sẽ giúp người staker nhận nhiều reward hơn. Nhưng tất nhiên cũng sẽ yêu cầu cao hơn về cài đặt và kết nối phần cứng.
Các bước để bắt đầu tham gia Stake
Bước 1: Chọn đồng tiền điện tử cho phép Staking. Hãy xem xét các chỉ số ở phần trên để lựa chọn loại coin mà bạn muốn stake: Lãi suất, lạm phát, giá, weight, đảm bảo phù hợp với nhu cầu, vốn và lãi suất kỳ vọng của bạn.
Bước 2: Cài đặt ví hoặc cấu hình máy tính
Bước 3: Nạp coin vào ví/máy tính, hoặc sàn để bắt đầu Staking
Nếu Staking từ các ví lạnh, bạn không được di chuyển chúng ra khỏi ví, nếu không bạn sẽ không nhận được phần thưởng.
Bước 4: Bắt đầu nhận lãi.
Tổng hợp
Lưu ý quan trọng: Toàn bộ nội dung trên website chỉ dành cho mục đích thông tin và hoàn toàn không phải là lời khuyên đầu tư hoặc tài chính. Không có thông tin nào trên trang web này cấu thành để: dựa vào, gợi ý, đề nghị hoặc mời gọi, tham gia vào bất kỳ hoạt động nào liên quan đến đầu tư hoặc giao dịch tài sản số. Và chúng tôi luôn luôn phải nhắn nhủ rằng: Các khoản đầu tư tiền điện tử có tính chất mạo hiểm và rủi ro cao. Đừng đầu tư nhiều hơn những gì bạn có thể để mất.