Trong thế giới của blockchain và crypto, một thuật ngữ thường xuyên xuất hiện là “phí gas” (Gas Fee). Nhưng thực tế, phí gas là gì? và tại sao nó lại quan trọng đến vậy trong các giao dịch blockchain?
Phí gas (Gas Fee) là gì
Phí gas (Gas Fee) là một khoản phí mà người dùng phải trả cho các nhà khai thác mạng (miner) khi thực hiện các giao dịch hoặc thao tác trên mạng blockchain. Như Ethereum, Binance Smart Chain, NEO….ngoài ra còn có vai trò quan trọng trong việc duy trì an ninh và ổn định của mạng blockchain. Phí gas khuyến khích các nhà khai thác mạng xử lý các giao dịch và thao tác hợp đồng thông minh (smart contract) của người dùng, đồng thời ngăn chặn các giao dịch và thao tác không cần thiết hoặc lãng phí tài nguyên mạng. Phí gas được tính bằng đơn vị tiền tệ của từng nền tảng, ví dụ như muốn sử dụng xe để chạy 10km, cần dùng 0,5 lít xăng thì phải trả 9000VNĐ, tương tự như vậy trong blockchain hay crypto, người dùng thực hiện giao dịch chuyển 1000 ETH qua ví Ethereum Network, người dùng phải trả một lượng gas để tiến hành giao dịch và lượng gas này sẽ được quy thành ETH để người dùng chi trả.
Tại sao phí Gas lại quan trọng?
Phí gas có vai trò quan trọng trong việc duy trì mạng lưới blockchain, giúp đảm bảo rằng các miner và Validator (hay trình xác thực) sẽ được khuyến khích để duy trì mạng lưới và xác thực các giao dịch một cách hiệu quả. Phí gas hoạt động như một phần thưởng cho họ, khích lệ họ sử dụng tài nguyên máy tính của mình để xác nhận giao dịch và bảo vệ mạng. Cụ thể, phí gas đóng vai trò sau:
- Động Lực cho Các Miner: Phí gas là một nguồn thu nhập quan trọng cho các miner, bên cạnh phần thưởng khối. Phí gas có thể biến động tùy theo tình trạng cung và cầu của thị trường, và người dùng có thể chọn mức phí gas cao hơn hoặc thấp hơn để ưu tiên tốc độ xử lý giao dịch của mình.
- Phòng Ngừa Tấn Công và Spam: Phí gas tạo ra một rào cản tài chính, ngăn chặn các giao dịch spam hoặc các cuộc tấn công DDoS – từ chối dịch vụ phân tán (Distributed Denial of Service) mà có thể sử dụng tài nguyên mạng một cách không cần thiết và quá mức.
- Quản Lý và Phân Bổ Tài Nguyên Mạng: Trong một mạng không có giới hạn tài nguyên, phí gas giúp phân bổ tài nguyên một cách công bằng. Những giao dịch trả phí gas cao hơn sẽ được ưu tiên xử lý trước, giúp cân đối cung cầu trên mạng.
- Tăng Cường An Toàn và Bảo Mật: Phí gas giúp đảm bảo rằng chỉ những giao dịch có giá trị thực sự mới được thực hiện, từ đó giảm thiểu rủi ro về giao dịch giả mạo hoặc lừa đảo.
- Tối Ưu Hóa Hiệu Suất Mạng: Bằng cách điều chỉnh phí gas, người dùng có thể quyết định mức độ ưu tiên của giao dịch của họ, giúp mạng lưới xử lý giao dịch một cách hiệu quả hơn.
Phân biệt các loại phí gas hiện nay
Có ba loại phí gas cần biết khi sử dụng mạng Ethereum: Gas Limit, Gas Price và Gas Gwei.
– Gas Limit: Gas limit là lượng gas tối đa mà người dùng sẵn sàng chi trả cho một giao dịch hoặc một chức năng trên blockchain. Gas limit phụ thuộc vào độ phức tạp của giao dịch hoặc chức năng đó. Ví dụ, một giao dịch gửi ETH hoặc token ERC-20 sẽ có gas limit là 21.0000 đơn vị gas, trong khi một giao dịch trên các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) như Uniswap sẽ có gas limit cao hơn. Nếu gas limit được đặt quá thấp, giao dịch sẽ không được xác nhận do hết gas và phí gas sẽ không được hoàn lại. Nếu gas limit được đặt quá cao, phí gas sẽ tăng lên và số gas dư sẽ được hoàn trả lại cho người dùng.
– Gas Price: Gas price cũng phụ thuộc vào tình trạng của mạng lưới blockchain, khi nhu cầu giao dịch tăng cao, gas price cũng sẽ tăng theo. Phí gas của một giao dịch được tính bằng công thức: phí gas = gas limit x gas price. Ví dụ, nếu bạn thực hiện một giao dịch gửi ETH với gas limit là 21.000 đơn vị gas và gas price là 10 gwei, bạn sẽ phải trả phí gas là 21.000 x 10 gwei = 0,00021 ETH.
Một số công cụ kiểm tra phí gas
Các trang blockchain explorer là những trang web cho phép người dùng theo dõi các thông tin liên quan đến một blockchain như số block, số giao dịch, số token, số smart contract,… Một trong những thông tin quan trọng mà các trang blockchain explorer cung cấp là gas fee của từng blockchain theo thời gian thực. Bằng cách truy cập vào các trang blockchain explorer, bạn có thể biết được gas fee hiện tại của blockchain mà bạn muốn sử dụng và lựa chọn thời điểm thích hợp để gửi giao dịch. Một số trang blockchain explorer phổ biến hiện nay là:
– Etherscan: là trang blockchain explorer chuyên về Ethereum và các token ERC-20. Bạn có thể xem gas fee của Ethereum TẠI ĐÂY
– BscScan: là trang blockchain explorer chuyên về Binance Smart Chain và các token BEP-20. Bạn có thể xem gas fee của BSC TẠI ĐÂY
– Polygonscan: là trang blockchain explorer chuyên về Polygon và các token ERC-20 trên Polygon. Bạn có thể xem gas fee của Polygon TẠI ĐÂY
L2 Fees
L2 Fees là một trang web tổng hợp gas fee của tất cả các blockchain layer 2 trên Ethereum. Layer 2 là những giải pháp nhằm giảm thiểu áp lực cho Ethereum bằng cách xử lý giao dịch ngoài chuỗi chính (off-chain) và sau đó đồng bộ về chuỗi chính (on-chain). Các blockchain layer 2 có thể giảm được gas fee đáng kể so với Ethereum, nhưng vẫn đảm bảo tính an toàn và phi tập trung. L2 Fees giúp bạn so sánh gas fee của các blockchain layer 2 khác nhau và lựa chọn blockchain phù hợp với nhu cầu của bạn. Bạn có thể xem gas fee của các blockchain layer 2 tại đây
CoinTool
CoinTool là một dashboard tổng hợp tất cả các công cụ cần thiết dành cho người dùng như kiểm tra giá token/NFT, kiểm tra smart contract, tổng hợp Airdrop, revoke token,… Ngoài ra, CoinTool còn có chức năng theo dõi gas fee của hơn 30 blockchain khác nhau. Bạn có thể xem gas fee trực tiếp tại trang web hoặc tải về tiện ích mở rộng của CoinTool. CoinTool giúp bạn nắm bắt được xu hướng gas fee của các blockchain và lựa chọn blockchain có gas fee thấp nhất để giao dịch. Bạn có thể truy cập vào CoinTool tại đây
Mẹo giúp tiết kiệm phí gas khi giao dịch
Mỗi thao tác trên Blockchain đều phải trả bằng Phí Gas, mặc dù con số đó cho mỗi giao dịch là rất nhỏ, nhưng hãy tưởng tượng nêu bạn cộng dồn Phí Gas trên tất cả các giao dịch Blockchain mà bạn đã thực hiện trong một năm, con số này sẽ không hề nhỏ, do đó để việc áp dụng các mẹo để giảm bớt phí gas trong giao dịch sẽ giúp bạn tiết kiệm được 1 khoảng kha khá.
Tối giản hóa các bước giao dịch
Khi bạn thực hiện một giao dịch phức tạp, nó yêu cầu nhiều tài nguyên tính toán hơn, dẫn đến việc tăng phí gas. Điều này là do các validators/miners cần phải làm việc nhiều hơn để xác thực giao dịch của bạn. Chính vì lý do này, một giao dịch đơn giản sẽ tốn ít phí gas hơn so với một giao dịch phức tạp. Việc tối giản hóa quy trình giao dịch của bạn không chỉ giúp giảm thiểu chi phí gas mà còn làm cho giao dịch nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Ước lượng Gas Limit một cách chính xác
Một trong những cách hiệu quả nhất để tiết kiệm phí gas là ước lượng Gas Limit cần thiết một cách chính xác. Đặt Gas Limit quá cao có thể dẫn đến việc bạn phải trả nhiều hơn mức cần thiết, trong khi đặt quá thấp lại có thể khiến giao dịch của bạn bị từ chối. Sử dụng các công cụ như BSCscan hoặc EtherScan giúp bạn ước lượng mức Gas Limit cần thiết, từ đó bạn có thể điều chỉnh phù hợp. Điều này đảm bảo rằng bạn không trả quá nhiều phí gas, đồng thời giao dịch vẫn được xử lý một cách suôn sẻ.
Chọn thời điểm giao dịch thông minh
Thời điểm bạn thực hiện giao dịch cũng có ảnh hưởng lớn đến phí gas. Gas Price thay đổi tùy thuộc vào cường độ hoạt động của mạng. Khi mạng bận rộn, Gas Price tăng cao và ngược lại. Để tiết kiệm phí gas, bạn nên tránh giao dịch vào những thời điểm mà Gas Price đang cao. Hầu hết các nền tảng giao dịch đều cung cấp thông tin về mức Gas Price, giúp bạn dễ dàng theo dõi và quyết định thời điểm thích hợp để giao dịch.
Tận dụng công cụ ước tính phí Gas
Ngoài việc theo dõi thủ công, việc sử dụng các công cụ ước tính phí gas là một cách hữu ích khác để bạn có thể tiết kiệm chi phí. Các công cụ này giúp bạn dự đoán mức Gas Price và Gas Limit một cách chính xác hơn, từ đó giúp bạn lập kế hoạch cho các giao dịch một cách hiệu quả, tránh lãng phí gas không cần thiết.
Khi tham gia vào thị trường tiền điện tử và blockchain, việc hiểu rõ và quản lý hiệu quả phí gas là yếu tố then chốt giúp bạn tối ưu hóa lợi nhuận và trải nghiệm giao dịch. Phí gas không chỉ là một khoản chi phí cần thiết mà còn là một phần quan trọng trong cơ chế hoạt động của blockchain, giúp đảm bảo an ninh mạng và hiệu suất giao dịch.
Qua việc tối giản hóa các bước giao dịch, ước lượng chính xác Gas Limit, lựa chọn thời điểm giao dịch thông minh, và tận dụng các công cụ ước tính phí gas, bạn có thể giảm thiểu chi phí không cần thiết và tăng cường hiệu quả của mỗi giao dịch. Sự hiểu biết và áp dụng linh hoạt các chiến lược này không chỉ giúp bạn tiết kiệm tiền mà còn giúp bạn trở thành một trader thông thái và có trách nhiệm trong thế giới crypto đầy biến động
Nhớ rằng, quản lý phí gas hiệu quả là một phần quan trọng của kỹ năng giao dịch tiền điện tử, và việc này đòi hỏi sự cập nhật liên tục với các phát triển mới nhất trong công nghệ blockchain và thị trường crypro. Hãy luôn sẵn sàng học hỏi và thích nghi để đạt được kết quả tốt nhất trong mỗi giao dịch của bạn.
Tintucnft tổng hợp